Posiedzenie odbyło się 26 kwietnia 2023 r. w Warszawie. Obrady otworzył Wiceminister Spraw Wewnętrznych i Administracji i Współprzewodniczący KWRiST Paweł Szefernaker, który na początku poprosił o zabranie głosu przez Wiceministra Spraw Wewnętrznych i Administracji Macieja Wąsika. Minister Wąsik zwrócił się do strony samorządowej z podziękowaniami za bardzo konstruktywną współpracę przy procedowaniu ustaleń związanych kształtem Ustawy o ochronie ludności. W procesie konsultacji udało się wypracować konsensus w wielu elementach aktu i pozytywną opinię strony samorządowej z pewnymi uwagami, nad którymi obie strony będą pracować. W tym temacie głos zabrał również Sekretarz strony samorządowej KWRiST Marek Wójcik, który również pozytywnie ocenił współpracę – negocjacje były długie, twarde, ale zakończyły się pozytywnie. Jak ocenił pan Marek Wójcik, strona samorządowa będzie liczyć na podobne zrozumienie i postawę gotowości do rozmów i wspólnych uzgodnień, przy ustalaniu treści rozporządzeń wykonawczych do ustawy.
ROZWÓJ ENERGETYKI ODNAWIALNEJ
Na wniosek strony samorządowej KWRiST, Ministerstwo Klimatu odniosło się do stanowiska ZMP w sprawie transformacji energetycznej miast, co jednocześnie przyczyniło się do szerszej dyskusji na temat aktualnych działań legislacyjnych w tej sprawie. Jak poinformował przedstawiciel Ministerstwa Klimatu i Środowiska, resort przeanalizował dokument ze szczególną uwagą stwierdzając, że wiele założeń i propozycji zostało już zaimplementowanych w niektórych rozwiązaniach prawnych. 25 kwietnia Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy nowelizujący Ustawę o odnawialnych źródłach energii, gdzie wiele kwestii związanych z rozwojem energii lokalnej zostało uwzględnionych. W projekcie tym Ministerstwo Klimatu i Środowiska zaproponowało:
poszerzenie formuły działalności klastrów energii, gdzie JST mają być obligatoryjnym uczestnikiem takich klastrów
mechanizm wsparcia, zarówno w kontekście opłat za energię, jak i opłat dystrybucyjnych
rozszerzenie przepisów dotyczących regulacji działalności społeczności energetycznych
rozwiązania zachęcające indywidualnych mieszkańców do zakładania instalacji fotowoltaicznych i stawania się aktywnymi prosumentami
W nawiązaniu do wypowiedzi, w kontekście problemów energetycznych, głos zabrał Współprzewodniczący KWRiST Grzegorz Cichy. Poinformował on, że w dniach 19-21 kwietnia w Chełmie podczas Kongresu Małych i Średnich Miast, dyskutowano na te tematy, powstały wnioski, deklaracje, a także postulaty do Komisji Wspólnej. Na podstawie tego strona samorządowa postanowiła, iż w ramach Zespołu ds. Klimatu i Środowiska w pierwszych dniach maja powinna zebrać się grupa robocza ds. energetyki kraju, która będzie zajmować się szerokim zakresem zagadnień, a w tym m.in.
stanem sieci przesyłowych, co aktualnie wzbudza bardzo duże niepokoje środowiska samorządowego
kosztów energii dla przedsiębiorstw komunalnych
OZE, powoływaniem i funkcjonowaniem klastrów.
W tym punkcie dyskusji głos zabrał Sekretarz strony samorządowej KWRiST Marek Wójcik, który zaproponował organizację już 9 maja takiego spotkania roboczego z udziałem przedstawicieli kluczowych resortów i ekspertów samorządowych. Grupa aktualnie i na przyszłość powinna wypracowywać propozycje rozwiązań. Dodatkowo Sekretarz strony samorządowej KWRiST wyraził zdumienie, dlaczego powyższy projekt, po ustaleniach resortowych nie trafił pod obrady KWRiST.
SYSTEM TELEINFORMATYCZNY W TWORZENIU STREF CZYSTEGO TRANSPORTU
Na wniosek strony samorządowej KWRiST strona rządowa przedstawiła informację w sprawie wprowadzenia ustawowej możliwości korzystania z systemu teleinformatycznego jako alternatywnego rozwiązania dla systemu naklejkowego, w kontekście Stref Czystego Transportu.
Jak wyjaśnił pan dyrektor Sławomir Popiołek z Ministerstwa Klimatu i Środowiska, rozwiązania dotyczące Stref Czystego Transportu, również po konsultacjach ze stroną samorządową, weszły w życie z końcem 2022 roku. Według aktualnego stanu prawnego pojazdy wjeżdżające do takiej strefy, mają być wyposażone w specjalnie do tego uprawniającą naklejkę (określoną przez rozporządzenie). Przedstawiciele strony rządowej stwierdzili, iż propozycja możliwości korzystania z systemu teleinformatycznego w tym zakresie jest bardzo dobra. Biorąc pod uwagę ów fakt, podjęte zostały pierwsze kroki, (Ministerstwo Klimatu i Środowiska wraz z Ministerstwem Cyfryzacji), aby osiągnąć ten cel jeszcze w tej kadencji Parlamentu.
System teleinformatyczny w tym obszarze, pozwoli na spore oszczędności w porównaniu do systemu naklejkowego.
W dalszej części posiedzenia, sformułowane zostały prośby strony rządowej o procedowanie przez Zespoły KWRiST różnego rodzaju projektów ustaw i rozporządzeń:
Wniosek Ministra Infrastruktury o upoważnienie Zespołu ds. Infrastruktury, Urbanistyki i Transportu do wydania opinii wiążącej do podziału rezerwy subwencji ogólnej w 2023 r., powoływanej w budżecie państwa na mocy art. 26 ust 1 ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz.U. 2022 poz. 2267) Jak doprecyzował Współprzewodniczący Grzegorz Cichy, dokument dotyczy tzw. subwencji drogowej. Dalej głos zabrała przedstawicielka Departamentu Dróg Publicznych MI, która zwróciła się do KWRiST o możliwość procedowania kwestii na forum Zespołu – w tej kwestii Wiceminister Weber jest w stanie spotkać się 11 maja, aby poczynić uzgodnienia.
Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska złożył wnioski o upoważnienie Zespołu ds. Energii Klimatu i Środowiska do wydania opinii wiążącej do kolejnych transz projektów rozporządzeń Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk. W kwestii projektów rozporządzeń w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk, głos zabrał Pan Jacek Brygman ze Związku Gmin Wiejskich RP, który w imieniu związku wyraził niepokój związany z powiększającym się obszarem chronionym w naszym kraju. Odniósł się jednocześnie do propozycji Związku ustanowienia subwencji ekologicznej, która wciąż jako rekompensata za utratę możliwości użytkowania, nie funkcjonuje, a mogłaby stanowić kompensujące wsparcie dla JST. Do poruszonej kwestii odniósł się Zastępca Dyrektora Departamentu Zarządzania Zasobami Przyrody Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska Jakub Milczarek. Jak stwierdził, proces ustalania tego typu rozporządzeń jest elementem kończącym, często kilkuletni proces współpracy i konsultacji z Komisją Europejską, samorządami i innymi instytucjami. Zgłaszanie uwag na tym etapie jest raczej reakcją zbyt późną. Kwestia rekompensat, to tematyka znacznie szersza, wykraczająca poza kwestię ustalania ww. rozporządzenia. Wypowiedź uzupełnił Sekretarz Marek Wójcik, który ponowił wątpliwości związane z rozwojem obszarów chronionych, przy jednoczesnym braku zabezpieczenia lokalnych budżetów m.in. z tytułu braku możliwości rozwoju przedsiębiorstw. Sekretarz stwierdził, że na razie strona samorządowa wstrzyma się z opiniowaniem tego typu projektów rozporządzeń, do momentu uzyskania odpowiedzi na szczegółowe pytania związane z procedurami dochodzenia do projektu rozporządzeń dotyczących siedlisk.
Wniosek Ministra Klimatu i Środowiska o upoważnienie Zespołu ds. Energii Klimatu i Środowiska do wydania opinii wiążącej do projektu rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie kwalifikacji w zakresie geologii. W tym temacie Dyrektor biura Związku Powiatów Polskich Rudolf Borusiewicz stwierdził, iż projekt jest na etapie uzgodnień międzyresortowych, dlatego trochę przedwczesna jest prośba jego opiniowania przez KWRiST. Związek również prowadzi własne konsultacje i proponuje odnieść się do kwestii w momencie uzyskania szerszych opinii. Przedstawiciel Ministerstwa Klimatu i Środowiska zaaprobował tę propozycję.
Wniosek Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi o upoważnienie Zespołu ds. Obszarów Wiejskich, Wsi i Rolnictwa do wydania opinii wiążącej do projektu rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy finansowej na operacje typu „Zarzadzanie zasobami wodnymi” w ramach poddziałania „Wsparcie na inwestycje związane z rozwojem, modernizacją i dostosowywaniem rolnictwa i leśnictwa” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 – wysłano 14.04.23 r. Strona samorządowa zaopiniowała prośbę pozytywnie.
Wniosek Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej o upoważnienie Zespołu ds. Międzynarodowych Unii Europejskiej i Polityki Regionalnej do wydania opinii wiążącej do projektu Rozporządzenia Ministra Funduszy i Polityki Regionalnej w sprawie udzielania pomocy szkoleniowej w zakresie celu polityki CP1 oraz celu szczegółowego Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji w ramach regionalnych programów na lata 2021–2027. Strona samorządowa zaopiniowała prośbę pozytywnie.
Wniosek Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego o upoważnienie Zespołu ds. Infrastruktury, Urbanistyki i Transportu do wydania opinii wiążącej do: - projektu rozporządzenia Ministra Rozwoju i Technologii w sprawie szczegółowych danych i informacji gromadzonych w centralnej ewidencji emisyjności budynków, - projektu rozporządzenia Ministra Rozwoju i Technologii w sprawie sposobu wprowadzania danych i informacji do centralnej ewidencji emisyjności budynków, - projektu rozporządzenia Ministra Rozwoju i Technologii w sprawie rodzaju i zakresu danych udostępnianych z centralnej ewidencji emisyjności budynków oraz sposobu ich udostępniania - projektu rozporządzenia Ministra Rozwoju i Technologii w sprawie danych udostępnianych właścicielowi budynku lub lokalu z centralnej ewidencji emisyjności budynków. Sekretarz strony samorządowej KWRiST Marek Wójcik zaapelował, aby jednak procedować projekty rozporządzeń w pełnym trybie, informując jednocześnie, że strona samorządowa nie otrzymała projektów w ostatecznej wersji. Te projekty nie są błahe, nakładają na JST nowe zadania. Przedstawicielka GINB poinformowała, iż projekty wymagają ostatecznej obróbki i po tym przekazane zostaną do KWRiST. Przewodniczący Grzegorz Cichy potwierdził prośbę o pełną procedurę, czyli zaopiniowanie przez plenarne posiedzenie KWRiST po opinii Zespołu.
Wniosek Ministerstwa Rozwoju i Technologii o upoważnienie Zespołu ds. Administracji Publicznej i Bezpieczeństwa Obywateli do wydania opinii wiążącej do projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ulepszenia środowiska prawnego i instytucjonalnego dla przedsiębiorców (UD497). Współprzewodniczący Grzegorz Cichy słowem wstępu wyraził pewne obawy, co do wyznaczanych przez projekt ustawy zadań dla JTS. Kwestia dotyczy przede wszystkim powinności uchwalania zmian podatkowych na kolejny rok do 30 czerwca co wiąże się z ustaleniem dość krótkiego czasu. W celu wyjaśnienia, głos zabrał przedstawiciel Ministerstwa Rozwoju i Technologii, Zastępca Dyrektora Departamentu Doskonalenia Regulacji Gospodarczych Andrzej Guzowski. Zauważył on, że regulacja nie będzie wprowadzać nowych zobowiązań, lecz pozwoli zgromadzić je w jednym miejscu. Sama ustawa ma wejść w życie od 1 stycznia 2024 roku, tak więc obowiązek dla JST zmaterializuje się za rok, co wydaje się być wystarczającym czasem na przygotowanie i realizację. Biorąc pod uwagę dość spory obszar materii projektu ustawy, Przewodniczący Cichy zaproponował, aby Zespół ds. Administracji Publicznej i Bezpieczeństwa Obywateli przedyskutował treść, po czym materia powróci na obrady plenarne.
W kolejnej części posiedzenia strona samorządowa KWRiST odniosła się zaproponowanych projektów rozporządzeń i ustaw:
Projekt rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków wprowadzania nieczystości ciekłych do stacji zlewnych. Co do zaproponowanego projektu rozporządzenia, głos zabrał pan Mariusz Marszał ze Związku Gmin Wiejskich RP. Zwrócił on uwagę na fakt, że rozwiązanie przygotowane przez Ministerstwo Infrastruktury może sprawić wiele problemów tym gminom, gdzie brakuje kanalizacji. Strona samorządowa proponuje, aby najpierw zająć się wparciem w poprawę jakości infrastruktury, aby później móc wymagać odpowiednich standardów obsługi. Jak dodał Współprzewodniczący Grzegorz Cichy – obawiamy się, ze szczytna idea może być trudna do realizacji. Szczególnie w gminach, gdzie nie ma oczyszczalni, może to być problemem. Zaostrzenie rygorów, będzie kłopotliwe i dotkliwe. Przedstawiciel Ministerstwa Infrastruktury stwierdził, że powyższy projekt ma charakter czysto techniczny i nie wprowadza nowych zadań, które zostały już zaimplementowane w innych procesach (m.in. Prawo Wodne). Dyrektor biura ZGWRP Leszek Świętalski przyznał, że oczywiście to rozporządzenie ma charakter techniczny, jednak problemowo „zahacza” o inne rozwiązania legislacyjne, które stanowić będą o wysokich karach i sankcjach. Strona samorządowa po raz kolejny zaznacza, że Rząd na tym i wcześniejszych etapach nie zabezpieczył środków na odpowiednią sanitację terenów wiejskich, co teraz może być brzemienne w skutkach. Problem w tym, że na obszarach wiejskim mamy poziom skanalizowania wolumenu na poziomie zaledwie 37%. Zamykając dyskusję Współprzewodniczący Grzegorz Cichy stwierdził, iż problem jest na tyle ważny i mogący mieć poważny wpływ na wiele jednostek, że należy skierować projekt do Zespołu, w celu wydania opinii na jego temat, a następnie podjęcie decyzji w sprawie opinii przez zgromadzenie plenarne.
Projekt sprawozdania z wykonania Krajowego programu oczyszczania ścieków komunalnych w latach 2020 i 2021 (Ministerstwo Infrastruktury). Strona samorządowa zaopiniowała prośbę pozytywnie.
Projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie warunków i trybu planowania i finansowania zadań wykonywanych w ramach przygotowań obronnych państwa przez organy administracji rządowej i organy samorządu terytorialnego (Ministerstwo Obrony Narodowej). Strona samorządowa zaopiniowała prośbę pozytywnie.
Projekt wytycznych szczegółowych w zakresie przyznawania, wypłaty i zwrotu pomocy finansowej w ramach Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023–2027 dla interwencji 10.8 Scalanie gruntów wraz z zagospodarowaniem poscaleniowym (Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi). Strona samorządowa wydała opinię pozytywną z uwagą Dyrektora biura Rudolfa Borusiewicza, iż regulacja prawdopodobnie spowoduje dodatkowe koszty dla starostw powiatowych.
Projekt rozporządzenia Ministra Finansów zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług. Strona samorządowa zaopiniowała prośbę pozytywnie.
Projekt oceny funkcjonowania ustawy z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz niektórych innych ustaw (OSR ex-post)(Ministerstwo Finansów). Strona samorządowa zaopiniowała prośbę pozytywnie.
Wniosek Ministerstwa Zdrowia o opinię w sprawie zmiany dot. zawodu opiekun medyczny w związku z planowaną zmianą przepisów rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 16 maja 2019 r. w sprawie podstaw programowych kształcenia w zawodach szkolnictwa branżowego oraz dodatkowych umiejętności zawodowych w zakresie wybranych zawodów szkolnictwa branżowego. Strona samorządowa zaopiniowała prośbę pozytywnie.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw (UD 331) (Ministerstwo Zdrowia). Sekretarz Marek Wójcik w tym kontekście zwrócił uwagę na fakt, że strona samorządowa przez wiele lat walczyła o możliwość łączenia szczupłych środków JST ze środkami NFZ, w celu efektywnej realizacji programów profilaktycznych. Bywało tak, że te same projekty realizowały różne podmioty, co z pewnością nie przekładało się na skuteczność. Na krótko, od stycznia 2017 do listopada 2017 roku, pojawiła się możliwość prawna łączenia takich środków, jednak została zaniechana. Dlatego strona samorządowa nadal zabiegała o powrót do tego krótkotrwałego rozwiązania. Udało się uzyskać taką możliwość w kwestii profilaktyki szczepień, jednak przy skali oczekiwań związanych z działaniami, które nie są objęte systemem świadczeń gwarantowanych, możliwości podejmowania działań przy obecnym stanie prawnym są zbyt małe. Biorąc pod uwagę powyższe uwarunkowania, Sekretarz Marek Wójcik zwrócił się z prośbą o zmianę zapisu w artykule 48d Ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej, która pozwoliłaby samorządom realizować programy we współpracy z NFZ w stosunku do świadczeń poza koszykowych, bez ograniczenia tylko do szczepień. Wprowadzeni tej zmiany, będzie warunkiem pozytywnej oceny strony samorządowej dla projektu Ustawy. Do opinii Sekretarza, odniósł się Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Maciej Miłkowski, który z zadowoleniem stwierdził, że udało się wypracować możliwość współpracy co do szczepień. W innych działaniach samorządy mogą realizować samodzielne programy, mają na to środki chociażby z tzw. funduszu alkoholowego, a NFZ też ma ograniczone środki i nie we wszystkie projekty może się angażować. Pan Marek Wójcik dodał jeszcze, że samorządy nie domagają się dodatkowych pieniędzy, chcą mieć jedynie możliwość łączenia środków. Aktualnie w skali kraju JST wydają na programy środki rzędu 80 – 90 mln zł. Wsparcie ze strony NFZ w skali kilkunastu mln zł byłyby wystarczające. W efekcie utrzymanie tego zapisu prawnego, de facto przerzuca obowiązek finansowy i organizacyjny przeprowadzania programów, które dają możliwość oferowania świadczeń poza koszykowych. Strona samorządowa zaopiniowała prośbę negatywnie.
Projekt rozporządzenia Ministra Rodziny i Polityki Społecznej zmieniającego rozporządzenie w sprawie przyznawania nagród specjalnych w zakresie pomocy społecznej. Strona samorządowa zaopiniowała prośbę pozytywnie.
Projekt rozporządzenia Rady Ministrów zmieniającego rozporządzenie w sprawie algorytmu przekazywania środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych samorządom wojewódzkim i powiatowym (Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej) Strona samorządowa zaopiniowała prośbę pozytywnie.
Projekt Programu Strategicznego Srebrna Małopolska 2030 (Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego). Strona samorządowa zaopiniowała prośbę pozytywnie.
Projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo oświatowe oraz niektórych innych ustaw (Ministerstwo Edukacji i Nauki). Projekt zakłada powołanie i finansowanie w ramach KPO Branżowych Centrów Umiejętności. Pan Marek Wójcik oceniając pozytywnie ten projekt, wraził jednak niepokój co do gwarancji finansowych funkcjonowania podmiotów po okresie trwałości projektu. Obecna na sali Sekretarz Stanu MEIN Marzena Machałek zauważyła, że Rząd RP zaplanował 1,4 mld zł na to działanie i pracuje nad rozwiązaniami, które pozwolą na utrzymanie projektu po okresie wdrażania w ramach KPO. Strona samorządowa zaopiniowała prośbę pozytywnie.
Projekt rozporządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego zmieniającego rozporządzenie w sprawie organizacji oraz sposobu przeprowadzania konkursów dla uczniów publicznych szkół i placówek artystycznych. Strona samorządowa zaopiniowała prośbę pozytywnie.
Projekt rozporządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w sprawie podstaw programowych kształcenia w zawodach szkolnictwa artystycznego. Strona samorządowa zaopiniowała prośbę pozytywnie.
Projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie ustanowienia planu ochrony dla Parku Narodowego Gór Stołowych. Strona samorządowa zaopiniowała prośbę pozytywnie.
Projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska zmieniającego rozporządzenie w sprawie obszarów specjalnej ochrony ptaków (Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska). Strona samorządowa zaopiniowała prośbę pozytywnie.
